Leennormen en het verstrekken van krediet

Financieren uitgelegd: de leennormen en het verstrekken van krediet

Het is al twee jaar geleden dat de leennormen voor consumptief krediet aangepast zijn op advies van o.a. het Nibud. Nog steeds bereiken ons veel vragen van klanten over dit onderwerp. In dit artikel willen wij u graag uitleggen wat de aanpassingen van de VFN leennormen betekent en welke gevolgen dit eventueel kan hebben voor u.

Wat zijn leennormen?

Leennormen zijn bedragen die aangeven wat u per maand minimaal moet overhouden om van te kunnen leven. Welk bedrag u per maand nodig heeft verschilt natuurlijk per leefsituatie. Een gezin met kleine kinderen heeft tenslotte voor andere zaken geld nodig dan iemand die alleen woont. Omdat het niet altijd vooraf precies te berekenen valt, wordt er gewerkt met leennormen die een standaard vormen voor de berekening van het bedrag dat minimaal moet over blijven om van te leven.

Wie berekenen de leennormen?

Banken en kredietverstrekkers zijn degenen die leennormen berekenen. Zij geven aan hoeveel u kunt lenen zonder in financiële problemen te komen. Hiermee wordt overkreditering voorkomen.

Overkreditering betekent dat u teveel kosten aan het krediet heeft, waardoor de maandlasten zo hoog zijn dat er geen geld over is om van te leven. Door rekening te houden met de leennormen wordt voorkomen dat de schuld zo hoog is dat u de financiering niet meer kunt terugbetalen. Dat is een van de pijlers van verantwoord lenen.

VFN Gedragscode

In de gedragscode Consumptief Krediet hebben de VFN (Vereniging van Financieringsondernemingen in Nederland) en de NVB (Nederlandse Vereniging van Banken) afspraken gemaakt voor verantwoorde kredietverlening. De gedragscode is gebaseerd op cijfers die de Stichting Nationaal Instituut voor Budgetvoorlichting, kortweg Nibud, aanlevert.

De leennormen

Voor de huidige gedragscode heeft het Nibud geadviseerd om rekening te houden met uitgaven van huishoudens die voorheen niet meegeteld werden, zoals bijvoorbeeld de kosten van kinderopvang en autobezit. Dit is een meer reële manier om naar de maandelijkse kosten te kijken.

Want of u een auto van de zaak heeft of een privéauto rijdt, maakt nogal wat verschil in kosten. Of misschien heeft u wel helemaal geen auto. Hetzelfde geldt voor kinderopvang of bijvoorbeeld alimentatie. Het gevolg van deze aanpassingen echter is wel dat sommige huishoudens hierdoor minder ruimte hebben om een financiering aan te gaan dan eerder.

Verantwoord geld lenen

Verantwoord geld lenen moet natuurlijk mogelijk blijven. Waarbij het belangrijk is dat voorkomen moet worden dat een financiering te lang loopt of dat een krediet te hoog is en u geen uitzicht hebt op wanneer de lening afgelost is. Want hierdoor kunt u in de financiële problemen komen. En daar wordt natuurlijk niemand beter van. Ook de kredietverstrekkers zelf niet.

Via de leennorm consumptief krediet kunnen kredietaanbieders daarom goed de financiële positie vaststellen van mensen die willen lenen. Het doel van de leennorm is dan ook om mensen niet meer geld te laten lenen dan verantwoord is. Een ander doel daarnaast is om u als consument, te beschermen zodat er minder financiële problemen zullen komen en uw levensonderhoud niet in gevaar komt.

Moeten alle kredietverstrekkers deze leennormen toepassen?

Ja. Alle kredietverstrekkers die in Nederland krediet aanbieden, zijn wettelijk verplicht om hun klanten bescherming te bieden tegen overkreditering. De AFM (Autoriteit Financiële Markten) is de financiële toezichthouder die ervoor zorgt dat de leennormen door de kredietaanbieders goed worden toegepast. De AFM is zeg maar de waakhond. Erkende kredietverstrekkers zijn verenigd in de Vereniging Financiers Nederland (VFN). Ook Santander Consumer Finance is lid van de VFN en samen met andere kredietverstrekkers zorgen wij ervoor dat we collectief de nieuwe leennormen toepassen. Maar de leennormen vormen slechts een stap in het proces van het bepalen hoeveel u kunt lenen.

VFN normen berekenen in 4 stappen

Om te kunnen bepalen wat u mag lenen zijn nog meer stappen nodig. Stappen die alle kredietverstrekkers gebruiken bij de vaststelling van het maximale leenbedrag. Deze stappen (regels en leennormen) vormen samen de VFN-normen en deze worden elk jaar opnieuw door de VFN vastgesteld.

Wat zijn die vier stappen?
1. Vaststellen basisnorm en norm woonlast
2. Berekenen leennorm
3. Berekenen leencapaciteit
4. Maximale leenbedrag

1. Vaststellen basisnorm en woonlast

De basisnorm is het bedrag dat een aanvrager in zijn/haar gezinssituatie minimaal aan inkomen moet hebben om te kunnen rondkomen. Als het netto-inkomen lager is dan dit bedrag, kan de kredietaanbieder u geen financiering verstrekken. Het Nibud bepaalt de basisnorm voor elke gezinssamenstelling. Hierbij wordt rekening gehouden met het feit dat mensen met een hoger inkomen ook meestal een hogere levensstandaard hebben. Ze wonen dan bijvoorbeeld in een duurder huis of rijden een duurdere auto. Daarnaast wordt een norm woonlast vastgesteld. Dat is het bedrag dat u minimaal nodig heeft om de huur of hypotheek van te betalen. Deze norm is voor iedereen gelijk. De echte woonlasten worden pas later in de berekening meegenomen.

2. Leennormen voor consumptief krediet berekenen

Voor weinig mensen geldt dat de werkelijke maandlasten gelijk zijn aan de minimale cijfers vermeld in de leennormen verstrekt door het Nibud. Daarom berekenen kredietverstrekkers extra opslagen bovenop de basisnorm en de norm woonlast.

3. De leencapaciteit berekenen

In alle normen worden flink wat aannames gedaan. Daarom wordt er daarnaast ook rekening gehouden met de daadwerkelijke vaste lasten. Van de leennorm worden dan ook de daadwerkelijke woonlasten afgetrokken en eventuele andere bedragen die nodig zijn in de gezinssituatie zoals bijvoorbeeld kosten voor een andere lening of alimentatie die betaald moet worden. Het bedrag dat overblijft heet de leencapaciteit. Dat is het bedrag dat iedere maand verantwoord besteedt kan worden aan de aflossing en rente van de financiering.

4. Van leennorm berekenen naar maximaal leenbedrahg

Als laatste stap wordt dan het bedrag van de leencapaciteit vermenigvuldigd met 50. Dit is dan het uiteindelijk maximaal te lenen bedrag.

Zoals u leest gaat er nogal wat rekenwerk aan kredietverstrekking vooraf. Gelukkig is dat inmiddels bij alle kredietverstrekkers automatisch ingeregeld en wordt het veilig via formules, die uitvoerig getest zijn, berekend. Zo kunt u met een gerust hart lenen.

April 2023

Zien wat u kunt lenen?

Klik hieronder en bereken nu zelf uw maandbedrag voor uw persoonlijke lening en vraag meteen vrijblijvend een offerte aan.

Bereken je maandbedrag